در گفت وگو با یک کارشناس بررسی شد؛ واکنش کاربران ایرانی به کوچ جهانی از واتس‌اپ

جارستان به نقل از ایسنا؛ با وجود اینکه واتس‌اپ اعلام کرده قصد دارد اطلاعات کاربرانش را با مجموعه فیس‌بوک به اشتراک بگذارد، برخی کارشناسان فناوری اطلاعات معتقدند از آنجایی که بسیاری از کاربران در ایران به حساسیت داده‌هایشان واقف نیستند و تلگرام به‌عنوان اپلیکیشن جایگزین هم در کشور فیلتر است، احتمالا تغییری در استفاده از پیام‌رسان‌ها در ایران رخ نمی‌دهد.

به گزارش ایسنا،‌ واتس‌اپ به‌تازگی از کاربران خواسته با جمع‌آوری اطلاعاتشان شامل شماره تلفن و مکان توسط فیس‌بوک و زیرمجموعه‌های آن موافقت کنند و اگر تا ۸ فوریه با شرایط جدید استفاده از سرویس واتس‌اپ موافقت نکنند، دسترسی به این اپلیکیشن را از دست خواهند داد. برخی از فعالان حریم خصوصی در توییتر اقدام واتس‌اپ که “یا جمع‌آوری اطلاعاتتان را بپذیرید یا بیرون بروید” را زیر سوال برده و به کاربران پیشنهاد کردند به اپلیکیشن‌هایی نظیر سیگنال و تلگرام مهاجرت کنند.

در این راستا واتس‌اپ قوانین خود را به‌روز و اعلام کرده که از این به بعد به‌عنوان عضوی از مجموعه فیس‌بوک، اطلاعات کاربر را با سایر اپلیکیشن‌های گروه فیس‌بوک به اشتراک می‌گذارد که این فقط به واتس‌اپ هم خلاصه نمی‌شود، بلکه اطلاعات واتس‌اپ، اینستاگرام و فیس‌بوک با هم به اشتراک گذاشته می‌شود و این کل کاربرهای جهان را در برمی‌گیرد.

کاربر ممکن است در فیس‌بوک تصاویری را به‌صورت عمومی‌تر با دیگران به اشتراک گذاشته باشد، اما وقتی از یک پیام‌رسان استفاده می‌کند، اطلاعات خصوصی‌تری در مقایسه با شبکه‌های اجتماعی دارد و از این به بعد فیس‌بوک قرار است به کل اطلاعات واتس‌اپ دسترسی داشته باشد. واتس‌اپ به کاربران صفحه‌ای را نشان می‌دهد که در آن آمده است: این قوانین جدید ماست و برای استفاده از این اپلیکیشن باید قوانین را تایید کرده و در غیر این صورت، دیگر نمی‌توانید از این اپلیکیشن استفاده کنید. در این اطلاعیه حتی با ادبیات تندی نوشته شده که اگر این قوانین را نمی‌پذیرید، می‌توانید راهنمایی حذف اکانت را بخوانید.

کاربران تاثیرگذاری که از واتس‌اپ می‌روند

در این رابطه میلاد نوری – کارشناس فناوری اطلاعات – با اشاره به واکنش‌ها درباره تصمیم واتس‌اپ به ایسنا اظهار کرد: این اتفاق باعث شده بسیاری از افراد تاثیرگذار مانند پاول دوروف، مدیر تلگرام و ایلان ماسک، مدیر تسلا درباره این موضوع اظهار نظر کنند و کاربران در کل دنیا که برایشان حفاظت از دیتا مهم‌تر است، عکس‌العمل نشان دادند و حتی تصویری را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کردند که در حال حذف واتس‌اپ هستند. در اپ‌استور اپل در کشورهای زیادی، روز گذشته پیام‌رسان سیگنال و تلگرام،‌ در ترندهای اول قرار گرفتند و این نشان می‌دهد کاربران دنیا برایشان مهم است و در حال مهاجرت به اپلیکیشن‌های دیگر هستند.

نوری خاطرنشان کرد: در سیستم‌های یادگیری ماشین و هوش مصنوعی و استفاده کلان از دیتا، از اطلاعات ردوبدل‌شده الگوبرداری می‌شود. همانطور که وقتی وارد سایتی می‌شوید، تبلیغات مرتبطی به شما پیشنهاد می‌شود، چون بر اساس رفتار شما، محتوا را کدگذاری و الگوی رفتاری ایجاد کرده‌اند؛ بنابراین اینکه  اطلاعات پیام‌رسان در اختیار فیس‌بوک قرار ‌گیرد، به این معنا نیست که کلمه به کلمه چت را بخوانند، بلکه به این معناست که رفتار کاربر را تحلیل می‌کنند و بر مبنای آن، یا اتفاقات دنیا را پیش‌بینی کرده یا استفاده اقتصادی و تبلیغاتی می‌کنند.

وی با اشاره به ادعای واتس‌اپ مبنی‌بر کدگذاری دوطرفه پیام‌ها بیان کرد: اینکه واتس‌اپ می‌گوید اطلاعات را دوطرفه کدگذاری می‌کند، ادعایی است که ثابت نشده است؛ کما اینکه بنیان‌گذار تلگرام بارها در کانال تلگرامی و توییتر، واتس‌اپ را به خاطر این مساله به چالش کشیده است. بنیان‌گذاران سیگنال هم بارها واتس‌اپ را به دلیل این موضوع به چالش کشیدند زیرا سورس واتس‌اپ در اختیار ما نیست و کسی نمی‌تواند این ادعا که همه پیام‌ها از سرور واتس‌اپ ارسال می‌شود را تایید کند.

این کارشناس فناوری اطلاعات ادامه داد: این در حالی است که تلگرام یک پیام‌رسان اوپن سورس است و کارشناسان فناوری و برنامه‌نویسان در دنیا می‌توانند سورس تلگرام را بررسی و این ادعا را راستی‌آزمایی کنند و این مساله که این پیام‌رسان‌ از کدگذاری دوطرفه استفاده می‌کند، ثابت‌شده است. حتی زمانی داعش که می‌خواست در کشورهای مختلف عملیاتی را انجام دهد، از تلگرام برای پیام‌رسانی به اعضای خودش استفاده می‌کرد و پس از مدتی که استفاده داعش از این پیام‌رسان زیاد شد، تلگرام همه اکانت‌ها و کانال‌هایشان را بست.

نوری با بیان اینکه واتس‌اپ در دنیا بزرگ‌ترین کاربر را میان پیام‌رسان‌ها دارد، افزود: صرف نظر از اینکه ممکن است خیلی از کاربران از واتس‌اپ ناراضی باشند، این پیام‌رسان قدمت زیادی دارد، زیرمجموعه برند فیس‌بوک بوده و تماس صوتی تصویری باکیفیتی داشته که مورد استفاده بسیاری از کاربران در دنیاست؛ در حالی که‌تلگرام در یک سال گذشته تماس صوتی و تصویری را اضافه کرد و برای مردم دنیا خیلی شناخته‌شده نبوده است. ایران و روسیه و بعضی از کشورهای آسیایی از ابتدا از تلگرام استفاده کردند،‌ اما الان موجی شروع شده که کاربران اروپایی و آمریکایی هم با این پیام‌رسان آشنا شده اند؛ همانطور که همین حالا هم تلگرام و سیگنال در ترندهای اپ‌استورهای مختلف بالا آمده است.

نشر اطلاعات برای کاربران ایرانی حساسیت‌برانگیز نیست

با این اوصاف وضعیت آماری استفاده از واتس‌اپ در ایران در این شرایط چطور خواهد بود؟ این کارشناس در این باره گفت: بعید می‌دانم در ایران عدد و رقم جابه‌جاشده قابل توجه باشد. اولا در ایران تلگرام فیلتر است؛ در حالی‌که مردم جهان به عنوان یک پیام‌رسان جدید به سمت تلگرام می‌روند، در ایران مردم از قبل تلگرام داشتند و فیلترینگ باعث شده مردم کمتر از آن استفاده کنند. شاید همچنان برخی کاربران در تلگرام باشند، اما کمتر به آن مراجعه می‌کنند.

این کارشناس فناوری اطلاعات ادامه داد: از طرفی در ایران قانون خاصی درباره حفاظت از اطلاعات کاربران وجود ندارد و به مردم هم اطلاع‌رسانی نشده است. اگر با کاربران ایرانی صحبت کنید که قرار است اطلاعات خصوصی‌تان از طریق واتس‌اپ با فیس‌بوک به اشتراک گذاشته شود، خیلی برایشان حساسیت‌برانگیز نیست. همانطور که در نشر اطلاعات، زمانی که یک اپراتور هک می‌شود، لیست سفرهای کاربران منتشر می‌شود، سامانه‌ای هک شده و کدملی و آدرسش فاش می‌شود، برای کاربر مهم نیست.